گیربکسها (Gearbox) یکی از اجزای اساسی وبا اهمیت وسایل نقلیه میباشند.و وظیفه اساسی تجهیزات انتقال و هدایت نیروی تولید شده توسط موتور به چرخها است. گیربکس در اصل سامانه ای است. که طی آن، مقدار قابل تنظیمی از نیروی دور موتور، با استفاده از چرخ دندههای سر تا سر گیربکس و با سرعتها و قدرتهای مناسب کنترل، به چرخهای اتومبیل انتقال مییابد .و با تکیه بر این سیستم، قادر خواهیم بود بازه سرعت حرکت یک خودرو را تنظیم کنیم. برای خرید گیربکس صنعتی با ما در ارتباط باشید.
تفاوت بین گیربکس های اتوماتیک و گیربکس های دستی:
- خودرو های دارای گیربکس اتوماتیک احتیاج به تعویض دنده دستی ندارند. یک بار شما دنده را در حالت drive قرار می دهید. و دیگر نیازی به انجام کاری نیست.
- خودرو های دارای گیربکس اتوماتیک پدال کلاچ ندارند.
نقش گیربکس اتوماتیک در خودرو:
شیوه کار گیربکس اتوماتیک به این صورت است. که از موتور خودرو نیرو دریافت می کند .و آن نیرو را به صورت افزایش قدرت (دنده یک) و یا افزایش سرعت (دنده پنج) به دیفرانسیل و چرخ ها انتقال می دهد. ظاهر بیشتر گیربکس های اتوماتیک تقریبا شبیه است.
قطعات گیربکس اتوماتیک:
- گیربکس اتوماتیک از چهار بخش تشکیل شده:
- مبدل گشتاور (توربین، و…)
- کامپیوتر مرکزی (ECU)، شیرهای برقی یا سنولوئید
- کلاچ گیربکس اتوماتیک یا تورک کانورتز.
- چرخدنده های گیربکس اتوماتیک
انواع گیربکس اتوماتیک
- گیربکس اتوماتیک AMT
- گیربکس اتوماتیک AT
- گیربکساتوماتیک CVT
گیربکس اتوماتیک از نوع سیاره ای AT:
این گیربکسها(جعبه دنده) یکی از اولین انواع گیربکسهای اتوماتیک است. انتقال قدرت در این سبک گیر بکسها به واسطه چرخ دندههای خورشیدی سیارهای است. سیستم کلاچ اتوماتیک هیدرولیکی و دارای سیستم کنترلی است. گیربکس AL4 مورد کارکرد در خودروهای ۲۰۶، ۲۰۷ و SDV 9 و پارس اتوماتیک، هم گیربکس خودروهای سوزوکی ویتارا، اچسی کراس و هایما S7 از این نوع شمار می آید. برای مشاهده قیمت گیربکس خورشیدی بر روی لینک کلیک کیند.
گیربکس اتوماتیک از نوع AMT:
نماد اختصاری AMT معنای آن انواع گیربکس دستی اتوماتیک شده است. این سیستم برای اولین بار در سال 1996 میلادی توسط شرکت سازنده BMW له بازار عرضه شد. واقع AMT، حالت پیشرفته شدهی همان گیر بکس دستی است. گیر بکسهای AMT بعنوان یک راه حل درست و ساده برای رسیدن به انواع گیربکس اتوماتیک با کمترین هزینه شناخته شده.
گیربکس اتوماتیک از نوع CVT:
کلمات اختصاری به کار رفته در نام گیر بکس اتوماتیک CVT به معنای سیستم انتقال قدرت پیوسته درهمه ی ماشینهاست. میتوان اجزای اصلی تشکیل دهنده سیستم انتقال قدرت گیربکس اتوماتیک CVT را ورودی (محرک) و خروجی (متحرک) و در کنار این موارد تسمه مخصوص از جنس پلاستیک و یا فلز نام برد.
هرکدام از پولیهای محرک و متحرک (ورودی و خروجی) از دو مخروط ساخته شده است. که این مخروطها میتوانند در راستای محوری که روی آن نصب شدهاند. حرکت کنند. و به هم نزدیک و دور شوند بر روی این دو پولی تسمهای که بعضا دارای سطح مقطع V شکل است، قرار میگیرد.
طرز کارکردگیربکس اتوماتیک از نوع CVT:
زمانی که دو مخروط تشکیل دهنده هر پولی به هم نزدیک میشوند. به جهت سطح شیبدار مخروطها تسمه بر روی سطح شیبدار مخروط حرکت کرده و به سمت بالا رانده میشود. با این عمل در واقع شعاع پولی که تسمه با آن در تماس است افزایش مییابد. زمانی که دو مخروط از هم فاصله بگیرند عرض پولی بیشتر شده و تسمه پایین میرود و بین دو سر مخروط قرار میگیرد یا این عمل شعاع پولی که تسمه روی آن متصل است. کاهش مییابد.
زمانی که دو پولی که هرکدام از دو مخروط متحرک تشکیل شدهاند. عرض خود را از راه جابجایی مخروطها تغییر میدهند، بینهایت شعاع پولی ایجاد میشود. و همانطور که میدانیم نسبت میان شعاع پولی ورودی و خروجی سبب ایجاد بینهایت ضریب دنده میشود. به همین جهت زمانی که خودرو در حال حرکت است. با افزایش یا کاهش سرعت عرض این پولیها کم و زیاد شده و و نسبت دندهای را متناسب با وضعیت حرکتی خودرو ایجاد میکند.
به همین جهت است. که گفته میشود .بر خلاف سایر جعبه دندههای اتوماتیک و دستی که تعداد محدودی ضریب دنده را تولید میکنند. در جعبه دندههای CVT بی نهایت نسبت دور ایجاد میشود. که این امر سبب از بین رفتن شوک و تغییر دورهای ناگهانی ناشی از تعویض دندهها میگردد .و به صورت پیوسته و متغیر در هر لحظه ضریب دنده مناسب انتخاب میشود.
چرخدندهی سیارهای:
در جعبهدندهی خودکار تمام نسبت دندههای گوناگون تنها با مجموعهای از چرخدندهها حاصل میشود. که تنها استفاده از مجموعهی چرخدندههای سیارهای این توانایی را فراهم می کند.
سیستم انتقال سیاره ای به اصطلاح انتقال سیاره ای را توضیح می دهد .که چرخدنده های سیاره ای به دور چرخدنده خورشیدی می چرخند. و معمولاً از یک چرخ دنده سانترال محور ، یک چرخ دنده حلقه ای و چندین چرخ دنده سیاره ای که بین این ها می چرخند تشکیل شده است.
ویژگی های چرخدنده های سیاره ای:
- حجم خروجی مطلوب
- راندمان بالا
- امکان استفاده به عنوان گیربکس اصلی
- مناسب برای طیف گسترده ای از برنامه های کاربردی
هر چرخدندهی سیارهای از سه جز اصلی تشکیل شده است:
۱. چرخدندهی خورشیدی
۲. چرخدندههای سیارهای و صفحهی حامل آنها
۳. چرخدندهی داخلی (رینگی)
هر یک از این چرخدندهها میتواند بهعنوان محرک، متحرک یا ثابت کاربرد دارد. اینکه کدام چرخدنده چه کاری را بر عهده بگیرد. بر اساس تولید نسبت دندههای متفاوت است.
چرخدندهی رینگی یک مجموعهی سیارهای ۷۲ دندانه و چرخدندهی خورشیدی آن ۳۰ دندانه دارد. که میتوانیم از این مجموعه نسبت دندههای گوناگونی فرآوری کنیم.
با کنار هم قرار دادن دو مجموعهی چرخدندهی سیارهای میتوان چهار دندهی جلو و یک دندهی عقب مورد احتباج برای یک جعبهدندهی معمول را ایجاد کرد.
حرف P و دنده اتومات:
حرف P روی گیربکس اتوماتیک به معنای پارک است. زمانی که دنده در حالت پارک قرار میگیرد، دندههای داخل گیربکس قفل میشوند. و حرکت چرخها محدود میشود. همین دلیل بسیاری از رانندگان از این دنده به عنوان ترمز استفاده میکنند. اگرچه این دنده باعث قفل شدن دو چرخ خودرو میشود اما خوب تر است. برای تضمین همیشه ترمز دستی را بکشید. تا چرخهای عقب خودرو ترمز داشته باشد. کشیدن ترمز دستی دلیل میشود. تا فشاری که روی ضامن پارک است. برداشته شود. چنانچه که دنده P تنظیم نباشد، احتمال ئارد .خودرو پس از روشن شدن در حالت دنده عقب قرار گیرد. که در این وضیعت، ترمز دستی از حرکت خودرو پیشگیری میکند.
حرف N و دنده اتوماتیک:
وقتی که دنده در حالت N یا NEUTRAL قرار میگیرد، گیربکس خودرو در حالت آزاد است. این دنده حالت عقب و جلو خودرو را آزاد کرده و اجازه میدهد. که چرخهای خودرو بچرخند. این دنده و دنده پارک تنها دندههایی هستند. که از آنها برای استارت زدن خودرو و روشن شدن آن استفاده میشود. زمانی که در پشت چراغ قرمز هستید. و خودرو در دنده D قرار دارد. آن را روی حالت خلاص قرار ندهید چراکه این کار سبب فرسایش گیربکس میشود.
حرف R و دنده اتومات:
حرف R یا REVERSE برای استفاده از دنده عقب است. زمانی که دنده را از حالت P روی R قرار میدهید. گیربکس از حالت پارک خارج شده و دنده عقب درگیر میشود. استارت زدن در حالت دنده عقب بسیار خطرآمیز است .و در خودروهای اتوماتیک ممکن نیست.
مفهوم حرف D:
حرف D به معنی DRIVE یا رانندگی است. در این وضعیت دنده برای حرکت رو به جلو فعال میشود. زمانی که پدال گاز را فشار میدهید، دنده درایو، قدرت را از موتور به چرخها جابه جایی کرده و با افزایش سرعت، دندهها را رو به جلو تعویض میکند. به سخنی با افزایش دور موتور، دندهها بزرگتر میشوند. و زمانی که سرعت خودرو کم میشود، گیربکس دندهها را کوچکتر میکند. دنده D معمولا در بزرگراهها و زمانی که خودرو در مسافت طولانی با دور موتور ثابت حرکت میکند. مورد استفاده قرار میگیرد. در صورتی که گیربکس خودرو شما بعد از حرف D اعدادی نیز دارد، این اعداد نشان دهنده تنظیم دندههای دستی است. عدد ۱ در اینجا دنده کوچک را نشان میدهد و هرچه عدد بزرگتر میشود، نشان دهنده دنده بزرگتر است. این دندهها بیشتر در سربالایی و شیبهای تند عملکرد دارد. برای آشنایی و خرید گیربکس هلیکال به صفحه آن مراجعه کنید.